Znamiona na skórze występują bardzo często. Nie zawsze są też powodem do niepokoju. Istnieją jednak przypadki, kiedy pieprzyki wskazują na większe problemy zdrowotne. Jeśli zaczynają się one powiększać lub mają nietypowy kolor i kształt, niezbędna będzie więc wizyta u specjalisty. Co powinno nas zaniepokoić? Kiedy trzeba usunąć znamię?
Dlaczego należy badać znamiona?
Znamiona na skórze, zwane powszechnie pieprzykami, same w sobie nie są niebezpieczne. Czasami jednak na naszym ciele pojawiają się nietypowe zmiany, których zezłośliwienie się w czerniaka lub inne nowotwory skóry jest bardzo prawdopodobne. Zawsze wtedy, kiedy wygląd starego lub nowego pieprzyka budzi nasz niepokój, powinniśmy zgłosić się do dermatologów lub specjalistów chirurgii ortopedycznej. Lekarz dokładnie obejrzy zmianę pod powiększeniem i sprawdzi, czy stanowi ona jakiekolwiek zagrożenie dla pacjenta. Odbywa się to zwykle przy użyciu dermoskopu lub wideodermoskopu. Dlaczego regularne kontrole są takie ważne?
Chociaż badanie znamion jest szybkie, proste i bezbolesne, nadal w wielu przypadkach o chorobie dowiadujemy się zbyt późno. Należy pamiętać, że szansę na całkowite wyleczenie czerniaka mamy tylko przy wczesnym rozpoznaniu. Niezauważona w porę zmiana stopniowo zaczyna obejmować również głębsze warstwy skóry. W takich przypadkach nie wystarczy już jedynie jej usunąć. W zależności od stopnia zaawansowania choroby całkowity powrót do zdrowia może się też okazać niemożliwy.
Jaki wygląd znamienia powinien nas zaalarmować?
Powszechne zastosowanie w przypadku wszystkich znamion na skórze ma tzw. reguła “brzydkiego kaczątka”. Ocenie dermatoskopowej w gabinecie lekarskim należy poddać każdą zmianę, która już na pierwszy rzut oka znacznie różni się od pozostałych. Czasami pojawiają się też inne, dokuczliwe objawy, takie jak swędzenie lub krwawienie. Należy też zwrócić uwagę na znamiona, które ewoluowały z biegiem czasu. Dotyczy to nie tylko ich średnicy, ale także zabarwienia.
Na co jeszcze powinniśmy zwrócić uwagę podczas samobadania? Jaki wygląd znamienia powinien nas zaalarmować? Charakterystyczną cechą podejrzanej zmiany jest nierównomierny, nietypowy kolor – zarówno niebiesko-czarny lub brązowo-czarny, jak też jaśniejszy, biały lub szary (szczególnie jeśli barwa ta obejmuje więcej niż 10% jego powierzchni).
Jak wyglądają znamiona rakowe?
Czerniak skóry to nowotwór, w przypadku którego ogromne znaczenie ma wczesna diagnostyka. Zazwyczaj odpowiednio szybkie rozpoczęcie leczenia daje doskonałe rokowania. Szanse na wyzdrowienie drastycznie jednak maleją, jeśli rozpoznanie nastąpi zbyt późno. Co ważne, pod lupę powinniśmy wziąć nie tylko nowe znamiona na skórze, ale też wszystkie te, do których zdążyliśmy się przyzwyczaić. Powodem do niepokoju będzie jakakolwiek ewolucja ich wymiarów i barwy, a także najmniejsze nieregularności. Jak wyglądają znamiona rakowe?
Ich podstawową cechą jest właśnie nieregularna powierzchnia i asymetryczny kształt. Mogą wylewać się na jedną stronę. Na nierównych, poszarpanych brzegach pojawiają się też charakterystyczne zgrubienia. Znamiona rakowe mają zwykle duże rozmiary (ponad 5 mm) i niejednolity kolor, który wyróżnia się na tle otaczającej skóry. Niektóre z nich tworzą charakterystyczne zgrubienie, które możemy łatwo wyczuć pod palcami.
Jak często powinno się kontrolować znamiona?
Niektóre osoby są znacznie bardziej narażone na ryzyko wystąpienia niepokojących, podejrzanych zmian. Systematyczne wizyty u specjalisty będą obowiązkowe, jeśli na nowotwory skóry chorowałeś już w przeszłości. Nie bez znaczenia są również predyspozycje genetyczne, dlatego zachowaj szczególną ostrożność, jeśli podobne problemy zdrowotne mieli członkowie Twojej rodziny. Powinniśmy się też bacznie przyglądać swojej skórze, jeśli często korzystamy z solarium lub mamy jasną karnację i łatwo ulegamy oparzeniu słonecznemu. Do grupy zwiększonego ryzyka należą też osoby z wieloma pieprzykami na całym ciele, które różnią się od siebie wyglądem i rozmiarem.
Jak często powinno się kontrolować znamiona? We wszystkich tych przypadkach przynajmniej raz w roku (począwszy od 15. roku życia) powinniśmy umówić się na konsultację ze specjalistą, który przeprowadzi dokładne badanie skóry. Jeśli konieczne będą częstsze wizyty, na przykład co sześć miesięcy, zostaniemy o tym poinformowani indywidualnie. Nawet jeśli do naszej sytuacji nie pasuje żaden z powyższych czynników, nie powinniśmy też zaniedbywać samobadania. Ocena skóry całego ciała w warunkach domowych powinna się odbywać co miesiąc.
Pamiętaj, by uwzględnić wszystkie trudno dostępne miejsca, takie jak stopy lub przestrzenie między palcami. Do lekarza wykonującego dermoskopię warto zwrócić się również po wyjątkowo słonecznym lecie lub dłuższym pobycie w górach, podczas którego mogliśmy być narażeni na promieniowanie UV (jego poziom na dużych wysokościach potrafi być bardzo niebezpieczny).
Kiedy należy usunąć znamię?
Stuprocentowe rozpoznanie wszystkich nowotworów skóry nie jest możliwe podczas pierwszych konsultacji z dermatologiem. Żeby sprawdzić, czy zmiana ma złośliwy, czy łagodny charakter, należy usunąć ją chirurgicznie i przekazać do badania histopatologicznego. Na podstawie uzyskanych wyników będzie można postawić trafną diagnozę i zadecydować o dalszym leczeniu.
Nie oznacza to jednak, że możemy zignorować jakiekolwiek niepokojące symptomy. Wręcz przeciwnie. Wskazaniem do wykonania zabiegu są wszystkie nietypowe zmiany skórne, które mogą okazać się niebezpieczne dla pacjenta. Decyzję o usunięciu zmiany podejmuje więc specjalista.
Jak wygląda proces usuwania zmiany?
Chirurgiczne usunięcie zmiany nie wymaga od pacjentów większego przygotowania. Zazwyczaj trwa ono bardzo krótko, jest bezbolesne i nie wywołuje jakichkolwiek powikłań zdrowotnych. Niepotrzebne jest też zwolnienie lekarskie – jeszcze tego samego dnia będziemy mogli wrócić do swoich codziennych obowiązków. Jak wygląda ten proces? Bezpośrednio przed zabiegiem lekarz poda nam znieczulenie miejscowe. Dopiero wtedy będzie mógł wyciąć podejrzane znamię. Dla bezpieczeństwa należy się pozbyć nie tylko wytypowanego w trakcie badań klinicznych pieprzyka, ale też jednego lub dwóch milimetrów skóry, która go otacza.
Niepokoi Cię wygląd, kształt lub rozmiar znamienia na skórze? Umów się na konsultację z doświadczonym chirurgiem. Jelenia Góra to miasto, w którym kompleksowej pomocy w diagnozie, usuwaniu i leczeniu różnego rodzaju zmian skórnych udzielają specjaliści zatrudnieni w Centrum Medycznym Zabobrze.
