Antykoncepcja awaryjna, potocznie nazywana tabletką „dzień po” może być skutecznym sposobem na zapobiegnięcie niechcianej ciąży, jeśli w trakcie stosunku zawiodła stosowana metoda antykoncepcji lub jeśli żadna metoda nie została zastosowana. Działanie tabletek takich jak EllaOne i Escapelle zakłada przyjęcie ich tak szybko, jak to możliwe – maksymalnie 72 do 120 godzin po odbytym stosunku, przy czym każde kolejne 24 godziny zmniejszają szanse zadziałania tabletki. Czym różnią się od siebie obydwa rodzaje tabletek dzień po i kiedy się je stosuje?
Escapelle – jak działa lewonorgestrel?
Głównym składnikiem tabletki „dzień po” Escapelle jest 1500 mg lewonorgestrelu, który hamuje owulację i powoduje zmiany w endometrium utrudniające zagnieżdżenie się zapłodnionej komórki jajowej. Jeśli doszło do stosunku bez zabezpieczenia lub w sytuacji, gdy zastosowane metody antykoncepcji zawiodły, kobieta może skorzystać z antykoncepcji awaryjnej i zapobiec ciąży, jeśli doszło do zapłodnienia komórki jajowej.
Substancję należy przyjąć do 72 godzin po stosunku płciowym. Skuteczność tabletki dzień po Escapelle nie jest stuprocentowa, a jeśli ta zostanie zastosowana po owulacji, lek nie zadziała zgodnie ze swoim przeznaczeniem. Należy pamiętać, że tabletki „dzień po” nie należy stosować regularnie jako sposobu na antykoncepcję – to rozwiązanie awaryjne, zalecane do użycia maksymalnie raz w ciągu jednego cyklu.
EllaOne – tabletka „dzień po” na bazie octanu uliprystalu
Drugim najpopularniejszym rodzajem antykoncepcji awaryjnej jest tabletka EllaOne, której działanie opiera się na 30 mg octanu uliprystalu. Choć zasada stosowania tabletki jest zbliżona do Escapelle, działanie EllaOne jest nieco inne. Octan uliprystalu nie powoduje zmian w endometrium, a jedynie hamuje owulację, nie dopuszczając do zapłodnienia komórki jajowej po odbytym stosunku. EllaOne należy przyjąć do 120 godzin po stosunku (w ciągu 5 dni), jednak w pierwszych 72 godzinach działanie składnika aktywnego tabletki może być skuteczniejsze.
Zasady stosowania tabletek dzień po
Nie ma jednoznacznych zaleceń, według których stosowanie któregoś z dwóch rodzajów antykoncepcji awaryjnej byłoby rozwiązaniem skuteczniejszym czy polecanym w pierwszej kolejności. Dobór odpowiedniej tabletki pozostaje w rękach przepisującego receptę lekarza, który na podstawie czasu od ostatniego stosunku oraz dnia cyklu może zalecić pacjentce EllaOne lub Escapelle.
Warto zdawać sobie sprawę, że żadna z tabletek nie zagwarantuje stuprocentowej skuteczności działania, szczególnie w przypadkach stosunku odbytego w dniu owulacji. Obydwie tabletki opóźniają ten proces, więc jeśli do owulacji doszło, mogą nie zapewnić oczekiwanego efektu. Tabletki dzień po nie są też metodą przerywania ciąży – jeśli zarodek zagnieździł się w endometrium, antykoncepcja awaryjna nie spowoduje jego usunięcia. Samo przyjęcie tabletki dzień po nie powoduje też zabezpieczenia przed niechcianą ciążą w razie kolejnych stosunków bez zabezpieczenia po przyjęciu tabletki. Skład antykoncepcji awaryjnej ma działanie jednorazowe, niezależnie od etapu cyklu, w którym została przyjęta.
Tabletki dzień po mogą być stosowane w dowolnym dniu cyklu, niezależnie od pory dnia. Nie wymagają przyjmowania w trakcie, przed czy po posiłku, dlatego też należy przyjąć tabletkę najszybciej jak to możliwe po odbytym stosunku bez zabezpieczenia. W sytuacji, gdy po przyjęciu tabletki dzień po w przeciągu 3-4 godzin pojawią się wymioty, tabletka może być nieskuteczna.
Escapelle czy EllaOne – wady i zalety antykoncepcji dzień po
Tabletki EllaOne i Escapelle są antykoncepcją awaryjną, ale w żaden sposób nie są w stanie przerwać ciąży, która już się zagnieździła. Z przyjmowaniem tabletki dzień po mogą pojawić się skutki uboczne i działania niepożądane, m.in. zawroty i bóle głowy, bóle brzucha oraz opóźnienie krwawienia miesiączkowego. Nie zaleca się też stosowania ich zbyt często – są antykoncepcją na sytuacje awaryjne i przy regularnym stosowaniu mogą nie tylko działać ze znacznie niższą skutecznością, ale też mocno zaburzać naturalny cykl menstruacyjny z uwagi na dużą dawkę hormonów podawanych taką formą antykoncepcji.
Dla bezpieczeństwa i uniknięcia negatywnych skutków ubocznych należy unikać łączenia lewonorgestrelu i octanu uliprystalu – EllaOne i Escapelle nie powinny być przyjmowane razem, w trakcie jednego cyklu. Ich połączenie nie tylko nie zwiększy skuteczności działania antykoncepcji awaryjnej, ale w praktyce może obniżyć działanie tabletki dzień po.